خوراک سیلاژ بر پایه پسماندها و تفالجات

"سیلاژ خوراک دام"

سیلاژ به علوفه ای گفته می­ شود که تحت شرایط بی هوازی (بدون حضور اکسیژن) توسط ریز موجودات زنده (میکروارگانیسم­ها) تخمیر شده و طی یک فرایند زیستی به محصولی با کیفیت و خوش خوراک و با قابلیت ماندگاری طولانی تبدیل می شود.

سیلاژ خوراک متوازن یا کامل، دانش فنی جدیدی است که ماحصل پژوهش ها و تجربیات اخیر در بعضی از نقاط جهان است. از مزایای مهم سیلاژ خوراک کامل ، صرفه جویی در نیروی انسانی برای آماده سازی خوراک و هزینه تمام شده محصول، کاهش ضایعات و جلوگیری از اتلاف مواد مغذی ناشی از جاری شدن شیرابه، بهبود پایداری هوازی سیلاژ در مرحله برداشت و مصرف در تغذیه روزانه دام ها، یکنواختی در تمام قسمت های خوراک، خوش خوراک شدن مواد غیر خوش خوراک در سیلاژ تهیه شده (در نتیجه تخمیر و اثر آن بر کاهش بو و طعم نامطلوب) است. از دیگر مزایای این محصول، امکان استفاده بهینه از پسماندهای مرطوب مانند تفاله میوه ها و صیفی جات است که معمولاً حاوی رطوبت بالایی هستند و در صورت عدم فراوری احتمال خراب شدن و کپک زدگی و آلوده کردن محیط زیست را دارند. سیلو کردن اغلب پس­ماندها به دلیل رطوبت بیش از حد با مشکلات فنی و اقتصادی مواجه است. فناوری بکار رفته در تولید سیلاژ خوراک متوازن می­تواند راه حلی برای چالش­های مزبور محسوب شود، به طوری که از مخلوط پس­ماند و دیگر اقلام خوراکی، جیره­های غذایی متناسب با نیازهای غذایی دام­های هدف تهیه و به صورت سیلاژ بسته بندی می ­شود.

از دیگر مزایای تولید این نوع محصول ، استفاده از علوفه های کم آب بر نظیر چغندر و سورگوم علوفه ای میباشد که علاوه بر دارار بودن بهره وری بسیار بالا در مصرف آب به دلیل مقدار تولید بالا در واحد سطح در مقابل آب مصرفی میباشد که در کنار استفاده از تفالجات و بقایای کشاورزی بصورت تر ، با استفاده از اقلام خشک خوراکی محصولی با ماده خشک 40 تا 50 درصد، تولید کرد . با بهره گیری از این دانش فنی ضمن امکان تهیه جیره های غذایی مورد نیاز ، باعث افزایش قابلیت ماندگاری خوراک تولیدی می شود.

 دانش فنی تولید این نوع محصول یک بحث جدید در علم تغذیه دام میباشد که در برخی کشورها مانند ژاپن، کره جنوبی، چین، ویتنام، برزیل، آرژانتین، اندونزی، افریقای جنوبی و تایلند به طور جدی مورد توجه قرار گرفته است و به پشتوانه فعالیتهای علمی و تحقیقاتی صورت گرفته در برخی از دانشگاهها و موسسه تحقیقات علوم دامی کشور و همچنین تعدادی از شرکتهای دانش بنیان و فن آور فعال در حوزه تولید این محصولات ، ایران یکی از پیشگامان این عرصه در دنیا بشمار میرود. (فضایلی 1402).

ترکیب شیمیایی خوراک سیلاژ متوازن بر اساس سطح پروتئین، انرژی و برخی مواد معدنی پرمصرف در خوراک دام مانند کلسیم و فسفر و با توجه به احتیاجات دام های هدف بالانس می شود.